Sažetak | Anatomija koljena je vrlo kompleksna. U zglob koljena spadaju zglobna tijela (kondili bedrene kosti i kondili goljenične kosti), zglobna čahura koja ima ulogu da zatvori zglob i zadrži zglobnu tekućinu unutar zgloba, menisci koji povećavaju zglobnu površinu i sukladnost zglobnih tijela, ligamenti koji su sveze koljena i njihova uloga je da učvrste i stabiliziraju zglob koljena, mišići koji služe za pokretanje zgloba i krvne žile koje opskrbljuju samo koljeno. Svaka od navedenih struktura se može ozlijediti pa tako razlikujemo ozljede ligamenata, ozljede meniska, ozljede ekstenzornog aparata koljena, prijelome kostiju, iščašenje i kompleksne ozljede. Ozljede ligamenata su česte i dijelimo ih u tri stupnja: istegnuće, djelomično puknuće i totalna ruptura ligamenta. Ozljede meniska njačešće su uzrok makro traume kao i prijelomi kostiju. Kosti koljena kod kojih dolazi do puknuća su distalni dio bedrene kosti, proksimalni dio goljenične kosti i puknuće patele. Samo iščašenje se događa vrlo rijetko, ali pod iščašenje spada i dislokacija patele koja je malo češća od iščašenja. Do dislokacije patele dolazi zbog djelovanja neizravne sile na zglob koljena. Kompleksne ozljede koljena su zlokobni trijas i multiligamentarne ozljede. Zlokobni trijas uključuje ozljedu medijalnog kolateralnog ligamenta, prednjeg križnog ligamenta i medijalnog meniska, dok su multiligamentarne ozljede kod kojih su ozlijeđena dva ili više ligamenta. Sama dijagnostika ozljeda koljena obavlja se pomoću rendgenograma, CT-a, MR-a i ultrazvuka. Rendgengramom i CT-om se oslikavaju kosti i tvrde strukture, dok se MR-om i ultrazvukom oslikavaju meki dijelovi koljena kao što su ligamenti i mišići. Rendgenogram koljena radi se uvijek u dva smjera (AP i profil) te se opcionalno slikaju i druge snimke kao što su aksijalne snimke patele itd. CT je metoda izbora kod akutne traume. Artrografija koljena se radi tako da se kontrast ubrizgava direktno u zglob. Ultrazvukom se mogu prikazati određene mekotkivne strukture, ali ne sve. Strukture koje su skrivene iza kostiju nije moguće prikazati ultrazvukom. Najčešće se ultrazvukom prikazuju tetiva mišića kvadricepsa i ivera, kolateralni ligamenti te strukture u poplitealnoj jami. Magnetska rezonancija je najbolja metoda izbora kod oslikavanja mekih tkiva koljena. Magnetska rezonancija pruža jako dobar uvid u anatomiju i patologiju koljena. Negativna strana MR-a u odnosu na CT je broj kontraindikacija za obavljanje pretrage. |