Sažetak | Nazivom osteoporoza označava se smanjeni sadržaj minerala (kalcijevih soli) i temeljne koštane tvari u volumnoj jedinici kosti. Karakterizira ju smanjena koštana gustoća i promijenjena unutrašnja arhitektura kosti s posljedičnim slabljenjem biomehaničkih svojstava kosti koje uzrokuje deformitete, bolove i prijelome. Može nastati kod duljeg gladovanja, endokrinih bolesti, sistemnih malignih bolesti, na mjestu svake frakture itd. Najčešće pogađa žene u klimakteriju i menopauzi poznata kao predsenilna, postklimatička, menopauzalna ili postmenopauzalna osteoporoza dok se kod muškaraca pojavljuje rijeđe i u nešto kasnijoj dobi (1). Osteoporozom uzrokovane frakture često uzrokuju morbiditet i onesposobljenost kod osoba starije dobi, a u slučaju prijeloma vrata femura, mogu dovesti do smrti. Sama po sebi, osteoporoza nije indikacija za fizioterapijsku intervenciju, ali ostećenja, ograničenja i ostali problemi nastali kao posljedica osteoporoze tretiraju se fizioterapijskom intervencijom.
Uz osnovnu definiciju osteoporoze, prikazani su rizični faktori za razvoj osteoporoze i za padove, najčešće frakture i njihove posljedice. Nadalje, prikazano je da fizioterapija ima ulogu u prevenciji nastanka novih fraktura, prevenciji razvoja mišićno-koštanih poremećaja te informiranju i edukaciji pacijenata. Bitna stavka cijelog procesa je suradnja s ostalim zdravstvenim djelatnicima zbog veće efikasnosti funkcionalnog ishoda.
Fizioterapijska procjena sastoji se od uzimanja anamneze, opservacije i palpacije i daje sve potrebne informacije za izradu plana terapije koja se sastoji od savjetovanja i informiranja odnosno edukacije te od direktne fizioterapijske intervencije koja je potrebna kod problema nepokretnosti ili nastajanja iste, povećanog rizika od padova, ali i kod pogoršanja zdravstvenog stanja nakon prijeloma. Fizioterapijska intervencija ovisi o rezultatima funkcionalog testiranja, a testiraju se funkcija i jakost mišića, mobilnost kralješnice, ravnoteža i balans i izvođenje aktivnosti povezane s rizikom od padova. |