Sažetak | Moždani udar, poznat i kao cerebrovaskularni inzult (CVI), predstavlja značajan društveni i medicinski problem. To je neurološko stanje koje nastaje kao poremećaj cirkulacije i nedovoljne opskrbe dijela tijela kisikom i drugim hranjivim tvarima. Postoje dva osnovna oblika moždanog udara: ishemijski i hemoragijski tip. Iako su starije osobe podložnije moždanim udarima, današnji način života povećava rizik i među mlađim generacijama. Postoje čimbenici rizika koje možemo kontrolirati, poput pušenja, alkohola, pretilosti, stresa, kontracepcija, hipertenzije, srčanih bolesti i visokog kolesterola. No, postoje i nepromjenjivi čimbenici, uključujući spol, dob, rasu, nasljeđe i obiteljsku anamnezu moždanog udara. Osobe koje prežive moždani udar suočavaju se s brojnim funkcionalnim ograničenjima u percepciji i pokretljivosti. Način na koji će se bolesnik oporaviti ovisi i o programu rehabilitacije i vremenu početka rehabilitacije te o funkcionalnoj sposobnosti bolesnika. Rehabilitacijski program je kompleksan i zahtijeva multidisciplinarni pristup, uključujući fizioterapeute, radne terapeute, medicinske sestre, psihijatre, neurologe, logopede i podršku obitelji pacijenata. Rehabilitacija se provodi kroz akutnu i kasnu fazu. Akutna faza ima preventivnu svrhu u sprječavanju komplikacija i uključuje dijagnostiku i medicinsku terapiju. Nakon toga, pacijenti prelaze iz jedinice intenzivne skrbi u stacionarne ustanove, ambulantnu skrb ili kućnu rehabilitaciju. Rani početak rehabilitacije ključan je za uspješan oporavak, posebno ako su očuvane kognitivne funkcije i sposobnost komunikacije s rehabilitacijskim timom. |