Sažetak | U ovom radu opisana je propriocepcija, njeno značenje i glavne karakteristike. Objašnjena je njena uloga u senzomotoričkom sustavu te u motoričkoj kontroli. Također, navedene su posljedice narušene propriocepcije. Propriocepcija ima važnu ulogu u kontroli pokreta. Ona daje svjesni osjet o kretanju ili mirovanju zglobova i tijela. U sportskoj populaciji važna je prevencija ozljeda koja uključuje u preventivne programe proprioceptivni trening. U radu je opisana uloga propriocepcije u sportu te važnost prevencije ozljeda. U svrhu prevencije ozljeda gležnja i rehabilitacije istih, u radu su opisane vježbe propriocepcije koje možemo koristiti u programu, bio on preventivan ili rehabilitacijski. Preventivni program koristi se u sportskoj populaciji. Prevencija ozljeda vrlo je važna u sportu, do nje se dolazi intenzivnim treningom i odabranim vježbama koje isključuju mogućnost ozljede ili smanjuju oporavak ako do ozljede dođe. Ozljede kao što su distorzija gležnja i kronična nestabilnost gležnja najčešće su ozljede gležnja te zahvaćaju sportsku i nesportsku populaciju. U ovome radu navedene su glavne karakteristike navedenih ozljeda te načini rehabilitacije. Lateralna distorzija gležnja najčešća je ozljeda mišićno-koštanog sustava u sportu. Nastaje kombinacijom inverzije i adukcije stopala u plantarnoj fleksiji, koja dovodi do ozljede lateralnih ligamenata. Ozljede ligamenata gradiraju se u 3 stupnja. Ukoliko se ne liječi adekvatno, može rezultirati kroničnom nestabilnošću gležnja. Kronična nestabilnost gležnja je pojava ponavljajućih ispada nestabilnosti uzrokovanih brojnim uganućima gležnja. Rehabilitacija ozljeda gležnja započinje konzervativnim liječenjem prema principu RICE. Vježbe propriocepcije neizostavan su dio rehabilitacije ozljeda gležnja, a u novije vrijeme proprioceptivni trening se provodi u svrhu prevencije. Karakteristično za proprioceptivne vježbe je da se izvode na nestabilnim podlogama, zatvorenih očiju, na jednoj nozi, s promjenama smjera kretanja i progresijom u težini zadataka. Vježbe se mogu razlikovati u metodi, trajanju, intenzitetu i protokolu, ali svaka za cilj ima smanjiti mogućnost ponovne ozljede, povećanje brzine mišićnog odgovora i poboljšanje propriocepcije. U treningu propriocepcije koriste se i razna pomagala poput balans daske, zračni jastučići, lopte, slobodni utezi, elastične trake, neravne površine i drugo. |