Moždane aneurizme su lokalna proširenja arterijske stjenke koja najčešće nastaju na bifurkacijama. Makroskopski se razlikuju sakularne, fuziformne i disecirajuće aneurizme. Polazište aneurizme s arterije, odnosno njezin vrat je vjerojatno najvažnija morfološka (i hemodinamska) karakteristika aneurizme, koja određuje mogućnosti i uspjeh pojedine metode liječenja. Najčešće su sakularne aneurizme. Najčešća mjesta nastanka su na arterijama Willisova kruga, najbrojnije na prednjoj spojnoj (a. communicans anterior) i prednjoj cerebralnoj arteriji (a. cerebri anterior), zatim na srednjoj cerebralnoj (a. cerbri media) i unutrašnjoj karotidnoj arteriji (a. carotis interna), a 10-15% na stražnjoj cirkulaciji. U 23% bolesnika aneurizme su multiple. Etiologija uključuje aterosklerozu, traumu, iradijaciju, infekcije, naslijeđe, bolesti kolagena, policističnu bolest bubrega, maligne bolesti. Češće su u žena. Čimbenici rizika rupture aneurizme su ženski spol, dob, arterijska hipertenzija i pušenje. Prema kliničkoj slici razlikuju se simptomatske i nesimptomatske, te rupturirane i nerupturirane aneurizme. Ruptura aneurizme rezultira subarahnoidalnim krvarenjem, s visokom stopom mortaliteta, a rizik rupture aneurizme iznosi 1-2% godišnje. Nerupturirane aneurizme mogu se manifestirati paroksizmalnim glavoboljama, oftalmoplegijom zbog kompresije III. (n. oculomotorius), IV. (n. trochlearis) i VI. (n. abducens) moždanog živca, te ispadom vidnog polja zbog kompresije vidnog živca ili hijazme. Subarahnoidalno krvarenje (SAH) očituje se tipično, ali ne uvijek, iznenadnom, nikad ranije tako snažnom glavoboljom, vegetativnim simptomima i meningizmom, te poremećajem svijesti. Nekoliko (3-7) dana nakon krvarenja razvija se vazospazam, kao opasna komplikacija i traje 10-14 dana nakon rupture aneurizme. Prvih mjeseci, a osobito prva 24 sata nakon rupture, česta je reruptura aneurizme. Stupnjevanje kliničkog stanja bolesnika sa SAH-om vrši se <<Hunt and Hess>> ljestvicom. Dijagnostička obrada sumnje na rupturu na prvom mjestu uključuje nativnu kompjutoriziranu tomografiju. Nakon potvrđene dijagnoze SAH-a, te eventualno stupnjevanja CT nalaza Fisher ljestvicom, za dokaz ili isključenje aneurizme potrebna je DSA s prikazom sve 4 cerebralne arterije, odnosno CT angiografija. Potreban je detaljni morfološki i hemodinamski prikaz s isključenjem multiplih aneurizmi, procjenom odnosa ogranaka arterija, kolateralne cirkulacije i mogućih pratećih simptoma. U slikovnoj dijagnostici nerupturirane aneurizme važan je i MR s MRA. Liječenje se provodi neurokirurškim (<<clipping>>) ili endovaskularnim putem (<<coiling>>). Smatra se da endovaskularni pristup ima manji relevantni rizik smrti ili nesposobnosti bolesnika nakon zahvata nego neurokirurška operacija.