Abstract | Brahijalni pleksus je mreža živaca koja omogućuje pokrete i osjećaj u području ramena, ruke
i šake. Ovaj živčani kompleks sastoji se od četiri cervikalna korijena (C5-C8) i prvog torakalnog
korijena (Th1).
Smatra se da je porođajna ozljeda pleksusa brahijalisa najčešće uzrokovana ozljedom tijekom
poroda, a nastaje kod poroda na zadak ili kod teških i kompliciranih poroda djece s velikom
tjelesnom težinom, širokim ramenima ili povećanim opsegom glave. Ova ozljeda može dovesti do
potpunog ili nepotpunog oštećenja senzorne i motoričke funkcije zahvaćene ruke. Prema
istraživanju utvrđeno je da se ozljeda brahijalnog pleksusa javlja 1,5 na 1000 živorođene djece.
Razlikujemo tri tipa ozljede pleksusa brahijalisa. Erb-Duchennova pareza ili gornji tip lezije
je povreda korijena C5 i C6. Kod ove povrede su zahvaćeni mišići ramenog zgloba, fleksori i
supinatori podlaktice. Može biti zahvaćen i korijen C7, pa se tada ova ozljeda naziva proširenim
gornjim tipom i pri tome izostaje pokret ekstenzije u laktu, te ekstenzija u ručnom zglobu i prstima.
Klumpke-Dejerine kljenut ili donji tip lezije je povreda korijena C8 i Th1. Zahvaćeni su mali mišići
šake, te fleksori ručnog zgloba. Erb-Klumpke kljenut ili kompletna lezija brahijalnog pleksusa je
povreda svih korijena pleksusa brahijalisa od C5 do Th1. Kod ove povrede zahvaćeni se svi mišići
koji su inervirani živčanim ograncima brahijalnog pleksusa. Kroz fizioterapijsku procjenu
obuhvaćen je niz koraka. Potrebno je analizirati držanje djeteta te spontanu pokretljivost obadvije
ruke, a posebno ruke koja je zahvaćena oštećenjem. Promatra se cjelokupna spontana motorika
novorođenčeta, prisutnost asimetrije pokreta, kvaliteta i kvantiteta pokreta. Ispituje se aktivni i
pasivni opseg pokreta zglobova oštećenog gornjeg ekstremiteta. Mjeri se obujam i dužina
zahvaćene i zdrave ruke. Potrebno je procijeniti mišićnu snagu i tonus, trofiku mišića te ispitati
reflekse na obje ruke. Fizioterapijska intervencija ovisi o tipu lezije kao i o težini ozljede. Kod svih
slučajeva ove pareze potrebno je uključiti fizioterapiju, a neurokirurški zahvat je potreban ukoliko
ne dođe do dovoljno brzog oporavka pleksusa brahijalisa. Liječenje zahtijeva multidisciplinaran
tim i interdisciplinaran pristup. Fizioterapijska intervencija obuhvaća: kineziterapiju, senzornu
integraciju, različite fizioterapijske koncepte (Bobath i Vojta terapija), elektroterapiju
(elektrostimulacija, biofeedback), hidroterapiju, termoterapiju, botulinum toxin i edukaciju
roditelja. Tretman se dijeli na 5 faza prema djetetovom neuromoternom razvoju. Svaka
rehabilitacijska faza, svrha i vrste fizioterapijskih intervencija prilagođene su do tada uočenim
problemima te razvojnim fazama djeteta. |