Abstract | Karcinom vrata maternice jedan je od najčešćih ginekoloških karcinoma u žena. Najznačajniji rizični čimbenik u nastanku karcinoma vrata maternice jest infekcija Humanim papilomavirusom. Infekcija Humanim papilomavirusom bilježi se u prosjeku 10 do 15 godina prije samog nastanka karcinoma. Osim HPV-a, rizični čimbenici za nastanak karcinoma vrata maternice su nezaštićeni spolni odnos, rano stupanje u spolne odnose, multipli seksualni partneri, promiskuitetni muški partner, postojanje drugih spolno prenosivih bolesti u anamnezi, loš socio-ekonomski status, loš nutritivni status, imunodeficijencija, pušenje, loša genitalna higijena, upotreba oralnih kontraceptiva te neredoviti ginekološki pregledi. Upravo zbog brojnih rizičnih čimbenika i asimptomatskog početnog stadija bolesti, izuzetno je bitna prevencija i redovita ginekološka kontrola. Glavnu ulogu u prevenciji imaju edukacija adolescenata za odgovorno spolno ponašanje, dakle prevencija infekcije HPV-om te primjena jednog od tri dostupna cjepiva protiv HPV-a. Rani stadiji bolesti u većini slučajeva nemaju simptoma. Znakovi uznapredovale bolesti su vidljivi i to su najčešće abnormalna vaginalna krvarenja, krvarenja između dva menstrualna ciklusa, krvarenje nakon spolnog odnosa, bolovi u donjem dijelu trbuha te iscjedak neugodnog mirisa. Pri postavljanju dijagnoze, uz prisutne simptome, od velike su važnosti i pregledi i pretrage. Neke od njih su ginekološki pregled u spekulima i rektovaginalni palpacijski pregled, kolposkopija i biopsija, rektosigmoidoskopija te magnetska rezonanca. Uloga medicinske sestre u radu s pacijenticama oboljelim od karcinoma vrata maternice je osim u fizičkoj pripremi, izuzetno bitna i u psihičkoj. Psihička priprema pridonijet će boljem razumijevanju i prihvaćanju vlastitog stanja. |